“Eén jaar geleden waren we met 20 werknemers en nu zijn we met 40. Bovendien zijn we actief op 10 plekken in Brussel”

Camille vervoegde het team van Communa 5 jaar geleden en geeft wat uitleg over het traject van deze vzw: van het idee tot de concrete invulling en het bestuur van hun ietwat atypische organisatie!

 

Voorrang geven aan het tijdelijke gebruik van leegstaande gebouwen

Communa is een vzw die zich engageert voor een stad die laagdrempeliger, democratischer, veerkrachtiger en creatiever is. Bovendien is het onze missie om tijdelijke locaties te creëren om zo de stad op lange termijn om te vormen. Communa vergemakkelijkt het tijdelijke gebruik van leegstaande gebouwen zodat huisvestingsinitiatieven en sociale projecten over locaties kunnen beschikken om zich verder te ontwikkelen. Met deze tijdelijke huisvesting willen we ontmoetingen tussen mensen organiseren, synergieën tussen projecten creëren en doelgroepen laten versmelten om zo met nieuwe denk-, werk- en leefwijzen in de stad te experimenteren.

 

Wat was het uitgangspunt van dit project?

Het idee voor Communa ontstond binnen een vriendengroep die tijdens een reis naar Israël geïnspireerd werd door het leven in een gemeenschap. Het plan rijpt en gaandeweg ontdekken ze met Conventie een tool waarmee ze in België legaal aan tijdelijke huisvesting kunnen doen. Ze beseffen vervolgens dat er in Brussel nogal wat leegstaande gebouwen zijn en dat er tal van andere mensen zijn die mee hun schouders willen zetten onder hun project om er ofwel te wonen ofwel projecten voor leegstaande ruimten uit te werken. Het is dan dat ze zich het potentieel van hun concept realiseren en dat Communa van start gaat.

 

Wat was het kantelpunt? Wanneer werd besloten om met een concreet project te starten?

Het kantelpunt is het moment dat je dit wil doen als job, dat je er geld voor wil krijgen, dat je er je leven van wil maken en je er volledig wil aan wijden. Een ander cruciaal moment was het vertrouwen dat deze kleine groep kreeg van de overheid en dan meer bepaald toen de gemeente Elsene La Serre aanbod als huisvestingsruimte. Dat was de definitieve doorbraak van het project.

 

Daarna werden jullie ook door COOPCITY begeleid via het programma BLOSSOM. Hoe heeft deze begeleiding bijgedragen aan de ontwikkeling van jullie project?

Ik was op het moment dat we toetraden tot COOPCITY nog niet lang actief binnen Communa en kende dus ook niet veel van sociale en solidaire economie. Ik kon dus niet alleen veel bijleren over sociale economie, maar kon ook “een sprong” maken in mijn vaardigheden, projectvisie en ambitie om verder te groeien.

Zo kon ik mijn kennis over ondernemerschap verruimen: een project uitwerken, beschikken over managementtools, nadenken over onze impact enz. Ik nam ook deel aan verschillende sessies zoals de “impactbeoordeling”. Zo kon ik nog bewuster werken en me de juiste vragen stellen: “In welke behoefte willen we voorzien?”, “Doen we dit op de juiste manier?” en die vragen stel ik me nu nog vaak. Ik heb ook deelgenomen aan een zeer leerrijke workshop met een coach in bedrijfsmodellen. Van opleiding ben ik namelijk graficus en ik kon me bij die economische begrippen niet echt veel voorstellen. Het is echt gek dat ik dit nu allemaal weet en dat ik de kans kreeg om zo veel bij te leren.

Ik raad de begeleiding door COOPCITY dan ook vaak aan op de plekken waar ik werk en verwijs graag naar mijn eigen positieve ervaring. Je komt er terecht in een positief, zorgzaam en ondersteunend kader, wat helpt bij je zelfontwikkeling. Ik heb trouwens altijd het gevoel gehad dat ik bij de gemeenschap hoorde. Bij COOPCITY vind je een netwerk en kom je in contact met veel mensen. En dat contact blijft trouwens via de Facebook-groep waar mensen elkaar vinden en hun ervaringen delen. Ook zijn er vele, leuke informele contacten: ik houd van de menselijke omgang en de personen die ik daar ontmoet heb.

 

Waar staat het project vandaag?

10 jaar geleden richtten 5 vrienden Communa op, nu zijn nog steeds 3 van hen in het project aanwezig. Ik ben er vijf en een half jaar geleden ingestapt en was toen de derde persoon die de kleine groep vervoegde. Eén jaar geleden waren we met 20 werknemers en vandaag met 40. We zijn zeer snel gegroeid! We zijn nu ongeveer aanwezig op 10 plekken in Brussel.

 

Hoe wordt een organisatie die zo snel groeit bestuurd?

We vertrekken van een horizontale werking die georganiseerd is in kringen: we proberen beslissingen zoveel mogelijk te decentraliseren zodat de betrokken personen die over de nodige kennis beschikken ook zelf hun beslissingen kunnen nemen. Wat de strategische beslissingen of visie betreft, hebben we ruimtes gecreëerd waarin iedereen zijn zegje kan doen (zoals bijvoorbeeld over de vergroening). We trekken hiervoor veel tijd uit, maar dit levert wel veel op. Beetje bij beetje raakte het project ingeburgerd en net dat is leuk. Ik beschouwde dit al bijzonder snel als mijn project. Iedereen wil ten dienste staan van het project en zich vereenzelvigen met Communa. Dit is dus de kracht van onze bestuursvorm en dat levert veel voordelen op.

 

Wat zijn de volgende uitdagingen en projecten?

We hebben de neiging om veel projecten te starten omdat we zeer ambitieus zijn! We kunnen natuurlijk niet alles tegelijkertijd doen, dat is ook één van de lessen die we de voorbije jaren geleerd hebben: minder doen, maar beter. Een van de volgende uitdagingen is om nogmaals de kaart te trekken van gelijke verloning aangezien iedereen hier hetzelfde loon krijgt. Iedereen is hier werknemer en krijgt hetzelfde loon, ongeacht ervaring of anciënniteit. En toch is het moeilijk om voor sommige functies mensen te vinden omdat de verloning op de arbeidsmarkt veel hoger ligt. Het is niet de eerste keer dat we met dit probleem geconfronteerd worden. Daarom willen we deze gelijke verloning nogmaals op de agenda zetten.

Dat is dus de volgende grote uitdaging. We zullen zien hoe dit verder loopt!